ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ 1998

Η επικράτεια της Ουγγρικής Δημοκρατίας διαιρείται διοικητικά σε πρωτεύουσα, νομούς, δήμους και κοινότητες. Οι κοινωνίες των πολιτών που ζουν στις κοινότητες, τους δήμους, την πρωτεύουσα και τους δήμους (διαμερίσματα) αυτής καθώς και τους νομούς, έχουν δικαίωμα στην τοπική αυτοδιοίκηση, με άλλα λόγια δικαιούνται να διαχειρίζονται αυτόνομα και δημοκρατικά τις κοινές υποθέσεις που αφορούν την τοπική κοινωνία, ασκώντας τη δημόσια εξουσία σε τοπικό επίπεδο προς όφελος του συνόλου. Οι εκλογείς ασκούν την τοπική αυτοδιοίκηση μέσω των αιρετών οργάνων τους και με τοπικά δημοψηφίσματα.

Οι εθνικές και εθνοτικές μειονότητες που ζουν στην Ουγγρική Δημοκρατία αποτελούν παρά­γον­τα συγκρότησης του κράτους και έχουν, μαζί με πολλά άλλα, δικαίωμα στη σύσταση τοπικών και κεντρικών αυτοδιοικήσεων.

Το Σύνταγμα της Ουγγρικής Δημοκρατίας ορίζει ότι οι εκλογές των οργάνων αυτοδιοίκησης και των δημάρχων πρέπει να γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια, τον μήνα Οκτώβριο. Η ημερομη­νία των εκλογών ορίζεται από τον πρόεδρο της δημοκρατίας.

Οι εκλογές των αυτοδιοικήσεων τους αναδεικνύουν νέους οργανισμούς αυτοδιοίκησης και τοπικές μειονοτικές αυτοδιοικήσεις στις κοινότητες, δή­μους, νομούς και την πρω­τεύ­ουσα.

Οι εκλογές των αυτοδιοικήσεων αποτελούνται από ένα γύρο και συνδυάζουν, ακολουθώντας την οικιστική διάρθρωση της χώρας, διαφορετικά χαρακτηριστικά σε κάθε τύπο οικιστικής μονάδας.

Εκλογή των συμβούλων τοπικής αυτοδιοίκησης

(α)       Σε δήμους ή κοινότητες με 10 000 ή λιγότερους κατοίκους οι σύμβουλοι της τοπικής αυτοδιοίκησης εκλέγονται με τη λεγόμενη «μικρή λίστα». Στα ψηφοδέλτια τα ονόματα των υποψηφίων αναγράφονται κατά αλφαβητική σειρά και οι εκλογείς ψηφίζουν τόσους υποψηφίους όσοι είναι οι σύμβουλοι που μπορούν να εκλεγούν στον συγκεκριμένο δήμο ή κοινότητα (η ψήφος παραμένει έγκυρη και όταν ψηφίζουν λιγότερους υποψηφίους από τον επιτρεπόμενο αριθμό!). Ο επιτρεπόμενος αριθμός αναγράφεται στο ψηφοδέλτιο.

Σύμβουλοι εκλέγονται οι υποψήφιοι που έχουν λάβει τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων. Εάν κατά την κατανομή των εδρών λόγω ισοψηφίας δεν μπορούν να κατανεμηθούν όλες οι έδρες, ενεργείται κλήρωση για την ανάδειξη των υποψηφίων. Εάν εκλεγούν λιγότεροι σύμβουλοι από τον επιτρεπόμενο αριθμό, για τις έδρες που μένουν αδιάθετες προκηρύσσονται αναπληρωματικές εκλογές.

(β)       Σε δήμους με περισσότερους από 10 000 κατοίκους και στους δήμους (διαμερίσματα) τις πρωτεύουσας οι σύμβουλοι τοπικής αυτοδιοίκησης εκλέγονται με μικτό σύστημα. Συγκεκριμένα, το 60% περίπου των εδρών κατανέμεται από μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες και το υπόλοιπο 40% περίπου από λίστες εξομάλυνσης.

Οι δήμοι και κοινότητες διαιρούνται σε ορισμένο αριθμό μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών, όπως προβλέπεται από τον νόμο. Σε κάθε εκλογική περιφέρεια εκλέγεται από ένας σύμβουλος. Επιτυχών θεωρείται όποιος συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων. Σε περίπτωση ισοψηφίας οι εκλογές κηρύσσονται άκυρες και πρέπει να γίνουν αναπληρωματικές εκλογές.

Βάσει του αχρησιμοποίητου υπόλοιπου των ψήφων των μονοεδρικών περιφερειών κατανέμονται έδρες στις προτείνουσες οργανώσεις από τις λίστες εξομάλυνσης. Λίστα εξομάλυνσης μπορεί να καταρτίσει η προτείνουσα οργάνωση που έχει δικό της υποψήφιο στο ένα τέταρτο τουλάχιστον των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών.

Εκλογή των δημάρχων

Οι δήμαρχοι εκλέγονται σε κάθε δήμο ή κοινότητα με πλειοψηφικό σύστημα, δηλαδή δήμαρχος εκλέγεται όποιος συγκέντρωσε τις περισσότερες ψήφους. Σε περίπτωση ισοψηφίας οι εκλογές κηρύσσονται άκυρες και πρέπει να γίνουν αναπληρωματικές εκλογές. Ο δημότης μπορεί να ψηφίσει έναν υποψήφιο δήμαρχο.

Εκλογή των νομαρχιακών συμβούλων

Το νομαρχιακό συμβούλιο εκλέγεται σε δύο περιφέρειες. Στη μία υπάγονται οι δήμοι και κοινότητες με 10 000 ή λιγότερους κατοίκους, στην άλλη οι δήμοι με περισσότερους από 10 000 κατοίκους. Δεν συμμετέχουν στην εκλογή των νομαρχιακών συμβούλων οι εκλογείς των δήμων που υπάγονται στη δεύτερη βαθμίδα της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς ο δήμος τους εξομοιώνεται με τους νομούς ως προς το νομικό καθεστώς που τον διέπει. Ο νόμος ορίζει, ανάλογα με τον πληθυσμό του νομού, τον αριθμό των εδρών για κάθε εκλογική περιφέρεια.

Ο εκλογέας μπορεί να ψηφίσει ένα συνδυασμό.

Ο συνδυασμός που δεν έχει συγκεντρώσει πάνω από 4% επί του συνόλου των έγκυρων ψήφων της εκλογικής περιφέρειας, δεν συμμετέχει στην κατανομή των εδρών.

Εκλογή των δημοτικών συμβούλων του Δήμου Βουδαπέστης

Το Δημοτικό Συμβούλιο Βουδαπέστης αποτελείται από 66 μέλη και εκλέγεται με λίστα. Ο εκλογέας μπορεί να ψηφίσει ένα συνδυασμό.

Ο συνδυασμός που δεν έχει συγκεντρώσει πάνω από 4% επί του συνόλου των έγκυρων ψήφων της εκλογικής περιφέρειας, δεν συμμετέχει στην κατανομή των εδρών.

Υποψηφιότητα και εκλογή του δημάρχου Βουδαπέστης

Ο δήμαρχος της πρωτεύουσας εκλέγεται από τους δημότες της Βουδαπέστης με πλειοψηφικό σύστημα, δηλαδή δήμαρχος εκλέγεται όποιος συγκέντρωσε τις περισσότερες ψήφους. Σε περίπτωση ισοψηφίας οι εκλογές κηρύσσονται άκυρες και πρέπει να γίνουν αναπληρωματικές εκλογές.

Εκλογή των αυτοδιοικήσεων των εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων

Εκτός από δύο άλλες περιπτώσεις που προβλέπονται, η τοπική μειονοτική αυτοδιοίκηση κάθε εθνικής ή εθνοτικής μειονότητας μπορεί να εκλέγεται και άμεσα από τους εκλογείς. Εκλογή τοπικής μειονοτικής αυτοδιοίκησης διενεργείται μόνο σε όσους δήμους και κοινότητες το ζητήσουν οι κάτοικοι και συμπίπτει με την ημερομηνία των γενικών εκλογών για την ανάδειξη συμβούλων τοπικής αυτοδιοίκησης και δημάρχων. Η συμμετοχή των εθνικών και εθνοτικών μειονοτήτων στα τοπικά δρώμενα διασφαλίζεται και με ειδικά ευεργετήματα που αφορούν τις εκλογές.

Ποσοστά συμμετοχής το 1994 και το 1998

Κατανομή των εδρών στις εκλογές των αυτοδιοικήσεων του 1998